HEALTH CORNER

กลุ่มแรก คือ ออกฤทธิ์ที่สมอง ยับยั้งเรื่องของความอยากอาหาร ทำให้ผู้ที่ทานยาเข้าไปไม่รู้สึกอยากจะทานอะไร ซึ่งในสมัยก่อนจะใช้ “แอมเฟตามีน” เป็นส่วนผสม ปัจจุบันพบได้ในยาเสพติด และพิสูจน์แล้วว่ามีผลเสียต่อร่างกายมากมาย หลังจากนั้นก็มีการผลิตอนุพันธุ์ของยาในกลุ่มนี้ออกมาหลายตัว และถูกถอนออกจากตลาดจนเหลือเพียง 1 ชนิดเท่านั้น เพราะพบว่ามีผลต่อหัวใจ และหลอดเลือดของผู้ที่ใช้

ยาลดน้ำหนักอีกกลุ่ม คือ จะทำหน้าที่ไปยับยั้งการดูดซึมของไขมัน เมื่อเราทานอาหารที่มีไขมันเข้าไปในร่างกาย ยาก็จะไปดักไขมันเอาไว้ และขับถ่ายออกมาจากอุจจาระเป็นมูกลื่น เมื่อรับประทานไปนานๆ ก็จะส่งผลทำให้ขาดวิตามินบางอย่างได้ เพราะไขมันมีส่วนสำคัญในการช่วยดูดซึมของวิตามินบางชนิด ได้แก่ วิตามิน A, D, E, K และรู้หรือไม่ว่าคนเราไม่ได้อ้วนเพราะไขมันเพียงอย่างเดียวเท่านั้น คนเราอ้วนเพราะแป้งและน้ำตาลด้วย

ยาเหล่านี้ถือว่าเป็นยาอันตรายที่ต้องควบคุมการใช้โดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญอย่างใกล้ชิด และไม่มีจำหน่ายทั่วไปตามร้านขายยา หรืออินเตอร์เน็ต

ยาลดน้ำหนักในทางการแพทย์มีอยู่จริง แต่แพทย์จะ “ไม่ใช้เป็นตัวเลือกหลัก” ในการรักษา เพราะยาเหล่านี้ถือว่ามีผลค้างเคียงที่อันตรายอยู่มาก แพทย์จะใช้กับคนไข้ที่เป็นโรคอ้วน โรคประจำตัวอื่นๆ และไม่สามารถลดน้ำหนักด้วยวิธีปกติได้แล้ว การที่เราจะทราบว่าเราเป็นโรคอ้วนหรือไม่ทำได้โดยการ “วัดดัชนีมวลกาย” แล้วเกินค่าที่กำหนด ไม่ใช่ว่าน้ำหนักเราขึ้นแล้วจะแปลว่าเราเป็นโรคอ้วน

แพทย์จะรักษาโดยการแนะนำให้คนไข้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการบริโภค และการใช้ชีวิตก่อนเป็นอย่างแรก เพราะหากแพทย์ให้ยาลดน้ำหนักแต่คนไข้ไม่ปรับเปลี่ยนพฤติกรรม นอกจากผลข้างเคียงที่จะได้รับแล้ว ยังมีโอกาสจะกลับมาอ้วนมากกว่าเดิมได้หรือที่เราเรียกว่า Yoyo Effect ยาลดน้ำหนักถือเป็นยาอันตรายที่แพทย์ย้ำว่าต้องระวังอย่างมาก ไม่สามารถใช้ได้ตามอำเภอใจ เพราะมีข้างเคียงถึงชีวิตได้เลยทีเดียว ซึ่งปัจจุบันเราก็พบเห็นได้บ่อยๆ ที่มีคนเสียชีวิตจากการใช้ยาลดน้ำหนักที่ไม่ได้สั่งจ่ายโดยแพทย์

ขอขอบคุณข้อมูลและคำแนะนำจาก : อ.นพ.ธเนศ แก่นสาร ภาควิชาเวชศาสตร์ครอบครัว คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล

ที่มา : รายการพบหมอรามา ช่วง Rama Update วันที่ 31 พฤษภาคม 2559 https://youtu.be/4O75ggxvBWQ